(ရောင်စုံတိမ်တံတား၊ လဲ့ရွှေရည်) မတ်လတွင် တစ်နွေသစ်လာသည့် အရိပ်အယောင်သည် များပြားနေ၍ ဆောင်းရာသီကူးရန် ရောက်ရှိသည့် ခေါင်းနီစင်ရော်များသည်လည်း နွေဦးမြို့(ကူမင်း)မှ ထွက်ခွာတော့မည် ဖြစ်သည်။

အခုရက်များတွင် ခေါင်းနီစင်ရော်များသည် ကောင်းကင်ယံတစ်ပြင်လုံး ပျံသန်းလျက်ရှိသည့် တိန်ချီးဟိုင်ကေရေကာတာ၌ ပျားပန်းခပ်စည်ကားနေသည်၊ "အနက်ရောင်ခေါင်းဇာ"ကို ခြုံထားသည့် ခေါင်းနီစင်ရော်များသည် လူများကို "ငါ ကူမင်းက ထွက်ခွာတော့မယ်"ဟုလည်း ပြောနေပုံဖြစ်သည်။ မြို့သူမြို့သားများနှင့် တစ်ပြည်လုံး နေရာအသီးသီးမှ လာသည့် ခရီးသည်များသည် ခေါင်းနီစင်ရော်များ မထွက်ခွာမီ ၄င်းတို့ကို သွားရောက်နှုတ်ဆက်ခဲ့သည်၊ ခေါင်းနီစင်ရော်များ ကြည့်ရှုခြင်းနှင့် အစာကျွေးခြင်း၊ ပျော်ပျော်ရွှင်ရွှင် ဖလှယ်ခြင်းတို့ကို ဆောင်ရွက်၍ နေရာအနှံ့တွင် လူသားများနှင့် ခေါင်းနီစင်ရော်များအကြား ပြေပြစ်သော ဂေဟရှုခင်းများကို ဖော်ပြထားသည်။

ဤ"အနက်ရောင်ခေါင်းဇာ"ကို ခြုံထားသည့် ခေါင်းနီစင်ရော်များသည် တကယ်၍ လွန်ခဲ့သည့်နှစ်တွင် ဆောင်းရာသီကူးရန် ကူမင်းမြို့သို့ ပျံသန်းလာသည့် စင်ရော်ငယ်များ ဖြစ်၍ ၄ လ မှ ၅ လ ကြာသည့် ကြီးထွားမှုအားဖြင့် ခေါင်းနီစင်ရော်၏ ခေါင်းသည် အဖြူရောင်မှ မီးခိုးရောင်သို့ ပြောင်းလဲပြီး နောက်ဆုံးတွင် အနက်ရောင်သို့ ပြောင်းလဲလာပြီး ၄င်းသည် စင်ရော်ငယ်များ ကြီးထွားလာသည့် လက္ခဏာဖြစ်၍ ၄င်းတို့သည် ကူမင်းမှ ထွက်ခွာပြီး ၎င်းတို့၏ ဇာတိမြေသို့ ပြန်သွားပြီး မျိုးပွားယူကြမည်ဟု အဓိပ္ပါယ်ဆောင်ထားသည် ဖြစ်ကြောင်း၊ ယခုနှစ်တွင် ခေါင်းနီစင်ရော်များသည် မတ်လဒုတိယဆယ်ရက်ပိုင်းတွင် ကူမင်းမှ စတင်ထွက်ခွာမည် ဖြစ်၍ ဧပြီလဒုတိယဆယ်ရက်ပိုင်းမှ တတိယဆယ်ရက်ပိုင်းအထိ ကူမင်းမြို့၏ ခေါင်းနီစင်ရော်ကြည့်ရှုချိန် ပြီးဆုံးသွားမည် ဖြစ်ကြောင်း ကူမင်းငှက်မျိုးအသင်းမှ ကျွမ်းကျင်သူများက မိတ်ဆက်ပြောကြားခဲ့သည်။

ခေါင်းနီစင်ရော်များသည် ၁၉၈၅ ခုနှစ်တွင် ဆောင်းရာသီကူးရန် ကူမင်းမြို့သို့ လာရောက်ခဲ့သည်မှစ၍ မပြတ်မလပ် နှစ်တိုင်း ရောက်လာလေ့ရှိကြသည်။ အခုနှစ်များတွင် တစ်နှစ်၏ အရေအတွက်သည် အကောင် ၄ သောင်းခန့် ထိန်းသိမ်းထားကာ နွေဦးမြို့တွင် ခေါင်းနီစင်ရော်ကြည့်ရှုခြင်းသည် ကူမင်းမြို့၏ ကောင်းမွန်လှပသော ဂေဟအမည်ကတ်ပြား တစ်စောင်ကို ဖြစ်လာရုံသာမက မြို့သူမြို့သားများနှင့် တစ်နိုင်ငံလုံး နေရာအသီးသီးမှ ခရီးသည်များသည် ညှိနိုင်စွမ်းရှိသည့် ရောင်စုံယူနန်ကို အတူတူခံစားပြီး ဝေမျှသည့် ဘဝနေထိုင်မှုပုံစံတစ်မျိုးလည်း ဖြစ်သည်။

阳春三月春意正浓，越冬红嘴鸥也即将告别春城。

连日来，红嘴鸥漫天飞舞的滇池海埂大坝人潮涌动，披上了“黑头纱”红嘴鸥也仿佛在告诉人们“我就要离开昆明啦”。春城市民和来自全国各地的游人也纷纷赶在红嘴鸥飞离前为“小精灵”们送行，观鸥喂鸥、欢快互动，处处呈现人鸥和谐的生态景致。

据昆明鸟协会专家介绍，这些披上"黑头纱"的红嘴鸥其实都是去年飞临昆明越冬的幼鸥，经过4-5个月的生长，红嘴鸥的头部由白变灰，直至变成黑色，这是幼鸥成年的标志，也意味着它们就要离开昆明返回栖息地繁殖后代。今年红嘴鸥将在3月中旬陆续飞离昆明，至4月中下旬春城观鸥季也将结束。

红嘴鸥自1985年飞抵昆明越冬以来，每年如约而至、从未间断，近几年每年数量均维持在4万只左右，春城观鸥不仅成为昆明市一张靓丽的生态名片，更是春城市民和全国各地游人共同体验和分享魅力彩云南的一种生活方式。（云南网 记者杨峥）