ေႏြဦးပြဲေတာ္ထဲမွ ေတာရုိင္းဟင္းသီးဟင္းရြက္ စားရရန္ မလြယ္ဘူး

2020-04-17 15:06|ေရာင္စံုတိမ္တံတား

(ေရာင္စံုတိမ္တံတား၊ လဲ့ေရႊရည္) ေႏြဦးပြဲေတာ္ထဲမွ ေတာရုိင္းဟင္းသီးဟင္းရြက္သည္ အသားထက္ ပုိေကာင္းပါသည္။ ႀကိဳက္စားသည့္ လူေတြအတြက္ ေႏြဦးပြဲေတာ္ထဲမွ အရသာသည္ ထမင္းစားစားပြဲေပၚမွ ရြက္ေမႊးသစ္ကတုိးသုပ္ ပန္းကန္တစ္လံုး၊ နယ္ခံၾကက္သားႏွင့္ ဝါးမွ်စ္ ျပဳတ္ ပန္းကန္တစ္လံုး၊ Mian Hao မုန႔္ ပန္းကန္တစ္လံုး စသည္တုိ႔ ျဖစ္ပါသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ဤေတာရုိင္း ဟင္းသီးဟင္းရြက္မ်ား၏ အရသာ ေကာင္းလွေသာ္လည္း စားလုိက္ရရန္ မလြယ္ပါဘူး။ လူတခ်ဳိ႕သည္ မနက္ေစာေစာ အိပ္ရာထၿပီး ညဥ့္နက္ခ်ိန္က်မွ အိပ္ရာဝင္၍ ထုိ႔ထက္မက ဆူးညွာင့္ခလုတ္မ်ားကုိ ပယ္ရွားပစ္ၿပီး ဒဏ္ရာ အထပ္ထပ္အလီလီရ ၿပီးမွ ဆြတ္ခူးလာသည္ ျဖစ္ပါသည္။

ရြက္ေမႊးသစ္ကတုိးဆြတ္ခူးသည့္ ဟူမင္ဟြား

မနက္ေစာေစာ ကူမင္း အန္နင္ၿမိဳ႕ ခ်င္းလံုရပ္ကြက္ စံုေမေက်းရြာေကာ္မတီ က်က္ေပေရွာင္ရြာမွ ရြာသူ ဟူမင္ဟြားႏွင့္ ေယာက်ာ္း၊ သား၊ ေယာကၡမတုိ႔သည္ ကုိယ့္ ရြက္ေမႊးသစ္ကတုိးမ်ား စုိက္ထားသည့္ ေျမပင္ထဲသုိ႔ ေရာက္လာၿပီး ရြက္ေမႊးသစ္ကတုိး မ်ားကုိ ဆြတ္ခူး ခဲ့ပါသည္။ ပံုမွန္အခ်ိန္တြင္ ဤရြက္ေမႊးသစ္ကတုိး မ်ားသည္ ညေနတြင္ ကူမင္းၿမိဳ႕၏ ေစ်းကြက္တြင္ ေပၚေပါက္ ႏုိင္ပါသည္၊ သုိ႔မဟုတ္ ေလယာဥ္ျဖင့္ တစ္ႏုိင္ငံလံုး ေနရာအသီးသီးသုိ႔ ေရာက္ရွိ ႏုိင္ပါသည္။

ဟူမင္ဟြား၏ ရြက္ေမႊးသစ္ကတုိး စုိက္သည့္ ေျမျပင္သည္ ေက်းရြာေနာက္ပုိင္းမွ ေတာင္ေစာင္းေပၚတြင္ တည္ရွိ ေနပါသည္၊ ၂၀ ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာ စုိက္ပ်ဳိးျခင္းအားျဖင့္ အခုအထိ အေရအတြက္ အပင္ ၅၀၀ ေက်ာ္ ရွိပါၿပီ။ ရွင္သန္ခ်ိန္ ပုိရွည္သည့္ ရြက္ေမႊးသစ္ကတုိးပင္ ၆၊ ၇ မီတာ ျမင့္ပါသည္။ ဟူမင္ဟြားသည္ သစ္ပင္ႏွင့္ ယွဥ္ၿပိဳင္ၿပီး ျမင့္တူေသာ ဝါးလံုးတစ္ေခ်ာင္းကုိင္၍ ေခါင္းေမာ့ၿပီး သစ္ပင္တစ္ပင္ပင္ ေပၚမွ ဆြတ္ႏုိင္သည့္ ရြက္ေမႊးသစ္ကတုိး မ်ားကုိ ရွာခဲ့ပါသည္။

“အနီေရာင္က အႏုဆံုးျဖစ္ၿပီး အစိမ္းေရာင္ ျဖစ္သြားရင္ မဝါးႏုိင္ပါဘူး၊ ဒါေပမဲ့ အလြန္ငယ္ရင္ မရပါဘူး၊ ထုိ႔ေနာက္ စည္းလုိ႔ မလြယ္ပါဘူး။” ဟု ဟူမင္ဟြားသည္ ေျပာျပ ခဲ့ပါသည္။

ေခါင္းေမာ့ျခင္းသည္ ရံုးခန္းတြင္ ေရရွည္ထုိင္သည့္ ဉာဏရွင္ အလုပ္သမားဝန္ထမ္းမ်ား အတြက္ လည္ဆစ္ရုိး ေပါ႔ေပါ႔ေလ်ာ့ေလ်ာ့လုပ္ ေစသည့္ အျပဳအမူ ျဖစ္ပါသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ဟူမင္ဟြားႏွင့္ တူသည့္ ရြက္ေမႊးသစ္ကတုိး စုိက္သည့္ လယ္သမားမ်ား အတြက္ ေန႔တုိင္း ၁၀ နာရီၾကာ တူေသာ အျပဳအမူကုိ ထပ္၍လုပ္သည္မွာ လြယ္ကူေသာ အေရးကိစၥ တစ္ရပ္ မဟုတ္ပါဘူး။

ရြက္ေမႊးသစ္ကတုိးသည္ ႏွစ္တုိင္း ေဖေဖာ္ဝါရီလကုန္မွ ဧၿပီလ ဒုတိယဆယ္ရက္ပုိင္း သုိ႔မဟုတ္ တတိယဆယ္ရက္ပုိင္း အထိ အေညႇာက္ေပါက္ လ်က္ရွိသည္၊ ႏွစ္တုိင္း ဆြတ္ခူးခ်ိန္သည္ တစ္လခြဲမွ ႏွစ္လအထိ ၾကာရွည္ပါသည္။ ဤအခ်ိန္ကာလ အတြင္း သစ္ပင္တစ္ပင္ ေပၚတြင္ ၃ ႀကိမ္ ဆြတ္ခူး ႏုိင္ပါသည္။ ေစ်းေကာင္းသည့္ အခ်ိန္တြင္ တစ္ကီလုိဂရမ္၏ ဝယ္ေစ်းသည္ အယြမ္ ၆၀ ေရာက္ရွိ ႏုိင္ပါသည္။ ဤႏွစ္ ေစ်းအႀကီးဆံုးခ်ိန္ အယြမ္ ၄၀ သာ ေရာက္ရွိႏုိင္၍ အခုတေလာ ၁၀ ယြမ္ မေရာက္ႏုိင္ပါဘူး ဟု ဟူမင္ဟြားသည္ ေျပာျပ ခဲ့ပါသည္။

က်က္ေပေရွာင္ရြာသည္ အန္နင္ၿမိဳ႕တြင္ ရြက္ေမႊးသစ္ကတုိး အမ်ားဆံုး စုိက္ပ်ဳိးသည့္ ေနရာ ျဖစ္ပါသည္။ ရြာသူရြာသား အိမ္ေထာင္ ၄၅ ခုစလံုးသည္ ရြက္ေမႊးသစ္ကတုိးပင္ စုိက္ပ်ဳိး၍ အက်ယ္အဝန္း အမုိ ၅၀၀မွ ၆၀၀ အထိ ရွိသည့္အျပင္ ပတ္လည္နားမွ ေက်းရြာ ႏွစ္ခု သံုးခုသည္ လုိက္ပါလာေအာင္ဆြဲ၍ အတူတူ စုိက္ပ်ဳိးၾကပါသည္။

ဝါးမွ်စ္တူးသည့္ လီဝမ့္ယူ

ေႏြဦးမုိးခ်ဳန္း ၿပီးေနာက္ ဝါးမွ်စ္မ်ားသည္ ေပၚေပါက္၍ ယိရွီးၿမိဳ႕ ဟံုထာနယ္ေျမ ေပခ်မ္လမ္း တစီပန္ရြာ၏ လီဝမ့္ယူသည္ ဝါးေတာင္းႏွင့္ ဝါးမွ်စ္တူးသည့္ ကိရိယာကုိ ကုိင္၍ အလုပ္မ်ားသည့္ ရက္တစ္ရက္ စတင္ ခဲ့ပါသည္။

“ဝါးမွ်စ္သည္ ေျမက ထြက္ေပၚ ၿပီးေတာ့ ၃ ရက္ထဲမွာ တူးရမယ္၊ သုိ႔မဟုတ္လွ်င္ ရင့္သြားၿပီး အရသာ မေကာင္းပါဘူး။ ” လီဝမ့္ယူသည္ ေျပာျပ ခဲ့ပါသည္။ အေတြ႕အၾကံဳ အရ သာမွန္အားျဖင့္ ၁၀ စင္တီမီတာေလာက္ ျမင့္သည့္ ဝါးမွ်စ္သည္ အႏုဆံုးျဖစ္၍ ၁၅ စင္တီမီတာ ေက်ာ္လြန္လွ်င္ စားလုိ႔မရပါ။

ဤႏွစ္ ဝါးမွ်စ္ထြက္ေပၚခ်ိန္ ပုိ၍ေနာက္က်သည္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလကုန္ အထိ ဝါးမွ်စ္သည္ ေျမထဲမွ ထြက္ေပၚလာသည္ ရွိပါသည္၊ ခန႔္မွန္းခ်က္အရ ဧၿပီလတြင္ ထြက္ေပၚလာသည့္ ဝါးမွ်စ္ မ်ားလာ၍ ေမလကုန္အထိ ဝါးမွ်စ္ကုိ တူးရႏုိင္မည္။

Parochetus communis ဆြတ္ခူးသည့္ ယန္လစ္

“ႏွစ္တုိင္း ေမလ ပထမအႀကိမ္ မုိးရြာၿပီးေတာ့ ေတာင္ေပၚကုိ Parochetus communis ဆြတ္ခူး သြားႏုိင္ပါတယ္။” ယန္လစ္သည္ ေျပာျပ ခဲ့ပါသည္။

ပင္းခြၽမ္းခရုိင္ က်ီးဇူစန္းၿမိဳ႕နယ္ စားေဇေက်းရြာေကာ္မတီ ေဟာ္ဘာရြာ ရြာသူယန္လစ္သည္ အသက္ ၂၀ ႏွစ္ မွစ၍ ႏွစ္တုိင္း ေမလမွ ဇြန္လအထိ က်ီးဇူေတာင္သုိ႔ Parochetus communis ဆြတ္ခူး သြား၍ အခုအထိ ၂၀ ႏွစ္ၾကာ ရွိပါသည္။

Parochetus communis သည္ ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္ထက္ ၂၈၀၀ မီတာမွ ၃၀၀၀ မီတာ ေက်ာ္လြန္သည့္ က်ီးဇူေတာင္ က်င္းတင္ဘုရားေက်ာင္း ပတ္လည္နားမွ ေတာင္ေစာင္းေပၚ၌ စုေဝးပ်ံ႕ႏံွ႔ပါသည္။ Parochetus communis ႏွင့္ ၾကက္ဥေက်ာ္သည္လည္း က်ီးဇူေတာင္၌သာ ရွိသည့္ နာမည္ေက်ာ္ေသာ အစားအစာ တစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။

Parochetus communis ပြင့္ဖူးခ်ိန္သည္ မုိးရာသီလာသည့္ အခ်ိန္ အေပၚတြင္ အဓိက တည္မွီ လ်က္ရွိသည္။ မုိးရာသီ ေစာေစာ က်ေရာက္လာလွ်င္ ပန္းလည္း ေစာေစာ ပြင့္ဖူး လ်က္ရွိသည္။ ဇြန္လ ဒုတိယဆယ္ရက္ပုိင္း အထိ အဆက္မျပတ္ ဆြတ္ခူးႏုိင္ပါသည္၊ ဆြတ္ခူးခ်ိန္ ၁ လၾကာပါသည္။

ေစ်းေရာင္းသည့္ လီေထာင္ဟြား

ခ်ဴက်င့္ၿမိဳ႕ ခ်ီလင္နယ္ေျမ ယိနင္လမ္း ေဆြဇုိက္ကြန္ျမဴနီတီ၏ ရြာသူ လီေထာင္ဟြားသည္ ခ်ဴက်င့္ေတာင္ပုိင္း ယန႔္ကံုးေထြေစ်းကြက္၌ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ ေရာင္းခ်ပါသည္၊ သူမသည္ ေရာင္းခ်သည့္ ေတာရုိင္း ဟင္းသီးဟင္းရြက္ ပုိမုိျပည့္စံုပါသည္၊ ခ်ီလင္တုိးေတာင္မွ ဆြတ္ခူးလာသည့္ ၾကံၫြတ္၊ ေမႊးေသာ ျပည္ပန္းညိဳပန္း၊ စိမ္းဖတ္ႏုနယ္ေသာ ပုိးစာပန္း၊ အဝါေရာင္ျဖစ္ေသာ ခ်ယ္ရီေအပယ္ပန္း၊ ျဖဴေသာ Typha latifolia၊ ေတာရုိင္း ငါးညႇီေစာ္နံျမက္၊ နံနံပင္ စသည္တုိ႔ ရွိပါသည္။

“အဲဒီ ေတာရုိင္း ဟင္းသီးဟင္းရြက္မ်ားကုိ စားလုိ႔ အရသာ ေကာင္းပါတယ္၊ ဒါေပမဲ့ ဆြတ္ခူးလာရင္ မလြယ္ပါဘူး။ ဆြတ္ခူးတဲ့ လူေတြရဲ႕ လက္၊ မ်က္ႏွာက ဒဏ္ရာရျခင္းက ေတြ႕ေနက်ကိစၥ ျဖစ္ပါတယ္။”

သူမသည္ ေျပာျပ ခဲ့ပါသည္။ ေႏြဦးသစ္စ ၿပီးေနာက္ သူမ၏ ေစ်းဆုိင္ေပၚမွ မ်ားျပားေသာ ေတာရုိင္း ဟင္းသီးဟင္းရြက္မ်ားမွာ ကုိယ့္လူမ်ားသည္ ဆြတ္ခူးျခင္း ျဖစ္ပါသည္၊ သူမလည္း သံုးေလးငါးႀကိမ္ ဆြတ္ခူးသြားဖူးသည္။ အထူးသျဖင့္ သူမ၏ ေသြးေဝးဝမ္းကြဲအစ္မ တစ္ေယာက္သည္ အခုတေလာ ေန႔တုိင္း အိမ္ထဲမွ သက္ႀကီးရြယ္အုိကုိ ေရွ႕ေဆာင္ဦးစီး၍ ေတာင္ေပၚသုိ႔ ဆြတ္ခူးပါသည္။ ခ်ီလင္နယ္ေျမ ဇူးေက်း၊ စန္းေပါင္၊ ရွီးစန္း စသည့္ေနရာမ်ားသုိ႔ Sophora viciifolia Hance၊ ဖန္းပင္၊ ပုိးစာပန္းတုိ႔ကုိ ဆြတ္ခူးသြားပါသည္၊ ေတာရုိင္းဟင္းသီးဟင္းရြက္ တစ္ခ်ဳိ႕သည္ ပုိမုိနည္းပါး၍ ကံစမ္းသာ ျဖစ္ပါသည္။

ေတာရုိင္းဟင္းသီးဟင္းရြက္ ဆြတ္ခူး ျပန္ၿပီးေနာက္ ဆားသိပ္ဝက္သား ႏုိ႔မဟုတ္ ဝက္ေပါင္ေျခာက္ႏွင့္ ေက်ာ္ျခင္း၊ လက္သုပ္၊ ၾကက္ဥႏွင့္ေက်ာ္ျခင္း စသည္တုိ႔သည္ ေတြ႕မ်ားေသာ အရသာေကာင္းမြန္ေသာ စားပံုစားနည္း ျဖစ္ပါသည္။ ခ်ဴက်င့္လူ၏ ေရခဲေသတၲာထဲတြင္ Mian Hao မုန႔္ သံုးေလးငါးလံုး လ်က္ရွိ၍ ေပါင္းျခင္း၊ ကင္ျခင္း လုပ္ၿပီးေနာက္ စားလုိ႔ရသည္။

春天的野菜赛过肉。对于很多“吃货”来说，春天的味道就是餐桌上的一盘凉拌香椿、一碗土鸡炖竹笋、一碟面蒿粑粑……而这些“春味儿”是怎么从山野来到餐桌上、来到你的碗里的呢？

“春味儿”好吃，但来之不易。不夸张地说，是一些人起早贪黑，甚至披荆斩棘、伤痕累累，才采回来。

打椿者胡明花

清早打的香椿下午就会出现在昆明菜市场

一大早，昆明安宁市青龙街道双湄村委会界牌小村村民胡明花和丈夫、儿子、婆婆一家四口来到自家的香椿地里“打椿”。正常情况下，这些香椿下午就会出现在昆明的菜市场，或者坐上飞机飞往全国各地。

418489_670x670

胡明花家的香椿地就在村子后面的山坡上，经过20多年的种植，目前数量已经达到了500多棵。生长时间较长的椿树有六七米高，胡明花手持一根和树差不多高的竹竿，仰着头在每一棵树上寻找可以“打”的香椿。

“红色的是最嫩的，长成绿色就嚼不动了，但是太小的也不行，后面不好捆扎。”

脖子朝后仰，对于长期坐办公室的白领来说，是放松颈椎的小动作。但是对于像胡明花一样的椿农来说，每天10个小时重复一样的动作，并不是件容易的事。

胡明花告诉记者，香椿一般从每年2月底开始发芽，一直持续到4月中下旬，每年的采摘季可以持续1个半月至2个月。在这段时间里，一棵树可以采摘三茬。在市场好的时候，每公斤香椿的收购价可以达到60元。“今年最贵的时候只卖到40元，这几天还不到10元。”

昆明安宁市青龙街道双湄村委会界牌小村组长李永华介绍，界牌小村是安宁市连片种植香椿较多的地方，45户村民家家都有香椿树，种植面积达到五六百亩，同时还带动了周边两三个村小组一起种植。

挖笋者李万云

冒出土的竹笋不能超过3天就得挖

春雷过后，竹笋破土而出，玉溪红塔区北城街道大石板村的李万云拿上竹箩和挖笋的工具，开始了忙碌的一天。

“竹笋从冒出土开始，不能超过3天就得撬掉，否则就会变老影响口感。”李万云告诉记者，根据经验，一般10厘米左右高的竹笋最鲜嫩，超过15厘米就吃不成了。

据介绍，今年竹笋出土时间较晚，2月底才陆续有竹笋出土，预计4月份，竹笋会出得多一些，一直到5月底，都能挖到竹笋。

金雀花采摘者杨丽

采摘金雀花20年

“每年5月的第一场雨下过几天，就可以上山去采金雀花了。”

宾川县鸡足山镇沙址村委会火把村村民杨丽，从20多岁开始，每年五六月间都上鸡足山采摘金雀花，一采就采了20多年。

“金雀花集中分布在海拔2800多米~3000多米的鸡足山金顶寺周边山坡上。”金雀花是一种小灌木状的豆科植物，植株高度一般在1~2米。因花朵形似一只小鸟而得名，每年花开的季节，黄灿灿开满山坡，蔚为壮观。金雀花煎鸡蛋，也是鸡足山特有的一道著名美食。

每年金雀花开花的时间，主要取决于雨季的早晚。雨季来得早，花就开得早。雨季来得晚，花就开得晚。从5月第一场雨后开始采摘，可以连续采摘到6月中旬，采摘期一般在一个月左右。

摆摊者李桃花

采野菜的人手上、脸上被划伤是常事

曲靖市麒麟区益宁街道办水寨社区的村民李桃花，在曲靖南片区的宴光屯农贸市场摆摊卖菜，野菜品种算是很全的，有刚从麒麟东山采摘来的芦笋、素雅飘香的槐花、嫩绿如茵的桑葚花、浸泡幽黄的棠梨花、嫩白如雪的草芽，还有野生折耳根、水芹菜等等。

“这口野菜好吃，但来之不易！采野菜的人手上、脸上被划伤是常事。”她告诉记者，开春以后，她家的菜摊上很多野菜都来自家人采摘，她也去采过几次。尤其是她一个远房堂姐，最近每天都带着家里的老人上山采摘。到麒麟区的珠街、三宝、西山等地采苦刺花、打蕨菜、采桑花，有些野菜比较金贵稀少，可遇不可求，有时候能采到和吃到真的要靠碰运气。