ေမလမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံထြက္ စိန္တစ္လုံးသရက္သီးရဲ႕ ေမႊးရနံ႔ ပ်ံ႕ႏွံ႔လ်က္ရွိပါတယ္။ သိပ္မၾကာခင္ရက္ေတြက ယူနန္တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုတကၠသိုလ္ တ႐ုတ္ဘာသာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ပညာေရးေမဂ်ာက ဆရာမ ခန္ယုံဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံက ပို႔လာတဲ့ သရက္သီး ႏွစ္ဖာကို ရရွိခဲ့ပါတယ္။ “ဒီသရက္သီးေတြကို ကြၽန္မရဲ႕ ရန္ကုန္မွာရွိတဲ့ မိတ္ေဆြေကာင္းေတြကေန အျမန္ေခ်ာပို႔နဲ႔ ကူမင္းကို ပို႔လာတာပါ။ ဒါဟာ ကြၽန္မတို႔ရဲ႕ နက္ရႈိင္းတဲ့ ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးမႈကို ထင္ဟပ္ျပေနတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။” သရက္သီးေတြကို ျမည္းစမ္းသုံးေဆာင္ရင္းနဲ႔ ဆရာမ ခန္ယုံဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ (၃)ႏွစ္တာ ပညာပို႔ခ်ခဲ့တဲ့ အခ်ိန္ကာလကို အမွတ္ရေနပါတယ္။

ႏိုင္ငံျခားမွာ ပညာပို႔ခ်ရင္းနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ခ်စ္ေနမိၿပီ

၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ ၁၇ ရက္ေန႔က ျမန္မာႏိုင္ငံ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနနဲ႔ ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာနတို႔ရဲ႕ တရားဝင္ဖိတ္ၾကားခ်က္အရ ဆရာမ ခန္ယုံဟာ ရန္ကုန္ ႏိုင္ငံျခားဘာသာတကၠသိုလ္ တ႐ုတ္ဘာသာဌာနကို ေရာက္ရွိလာပါတယ္။ သူမရဲ႕ဘဝမွာ အဓိပၸာယ္နက္ရႈိင္းတဲ့ ႏိုင္ငံျခားပညာေရးပို႔ခ်မႈခရီးစဥ္ကို စတင္လိုက္တာပါ။ “ဒါဟာ ကြၽန္မအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ပထမဆုံးအႀကိမ္ လက္ေတြ႕ထိေတြ႕တာပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံကိုလည္း ေလးေလးနက္နက္ ခ်စ္ေနမိၿပီ။ လက္ရွိအခ်ိန္အထိ ဆရာမ ခန္ယုံဟာ ရန္ကုန္ႏိုင္ငံျခားဘာသာတကၠသိုလ္ ႏိုင္ငံျခားပါရဂူအေဆာင္ကို ပထမဆုံး ေရွာက္ရွိခဲ့တဲ့ေန႔ကျမင္ကြင္းကို အမွတ္ရေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက ေက်ာင္းဆရာ၊ ဆရာမနဲ႔ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြဟာ ေဖာ္ေ႐ြပ်ဴငွာၿပီး သူမကို လႈိက္လႈိက္လွဲလွဲ ႀကိဳဆိုဖို႔ စုံလင္တဲ့ ေဒသအစားအစာေတြကို ျပင္ဆင္ထားပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေရာက္ရွိလာတဲ့ ဆရာမ ခန္ယုံဟာ ေဒသေနထိုင္မႈဘဝကို အဆင္ေျပေစဖို႔အတြက္ ေက်ာင္းဆရာ၊ ဆရာမနဲ႔ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ားထံက ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ ဓေလ့ထုံးစံေတြကို တက္တက္ႂကြႂကြ ေလ့လာၿပီး ပညာသင္ၾကားပို႔ခ်မႈမွာ ပိုမို ေကာင္းမြန္ေအာင္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ႏိုင္ဖို႔ ရည္႐ြယ္ထားပါတယ္။

ဆရာမ ခန္ယုံဟာ သင္တန္းပို႔ခ်တဲ့ ပထမဆုံးေန႔က အျပာေရာင္ ျမန္မာ့႐ိုးရာဝတ္စုံကို အထူးတလည္ ဝတ္ဆင္ခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာတပည့္ေတြဟာ ဆရာမ ခန္ယုံရဲ႕ ခင္မင္ရင္းႏွီးမႈကို ခံစားသိျမင္ၾကပါတယ္။ “ကြၽန္မက သင္ၾကားပို႔ခ်တဲ့အခါ တပည့္ေတြကို စိတ္ဝင္စားေစဖို႔ အၿမဲတမ္း အေလးထားသင္ပါတယ္။ တပည့္ေတြအတြက္လည္း သက္ေတာင့္သက္သာ စာသင္ႏိုင္ၿပီး အလြန္သေဘာက်ၾကပါတယ္။”တပည့္ေတြ စာသင္ၾကားေလ့လာမႈ တိုးတက္လာတဲ့အခါမ်ိဳးမွာ ကြၽန္မက သူတို႔ကို ေရခဲေခ်ာင္းနဲ႔ သၾကားလုံးေတြကို ဆုအျဖစ္ ေကြၽးေလ့ရွိပါတယ္လို႔ ဆရာမ ခန္ယုံက ေျပာျပပါတယ္။

“ရန္ကုန္ႏိုင္ငံျခားဘာသာတကၠသိုလ္ တ႐ုတ္ဘာသာဌာနက တစ္ဦးတည္းေသာ ဧည့္ပါေမာကၡဆရာမအေနနဲ႔ ကေလးေတြဟာ တ႐ုတ္ဘာသာစကားကို ပိုမို ေကာင္းမြန္ေအာင္ သင္ယူႏိုင္ဖို႔ ကြၽန္မ အတတ္ႏိုင္ဆုံး ႀကိဳးစားပါတယ္။ ”ဆရာမ ခန္ယုံက သူတို႔အသုံးျပဳေနတဲ့ ဖတ္စာအုပ္ေတြ ေခတ္ေနာက္က်လြန္းေနတာ ေတြ႕ရွိရလို႔ တ႐ုတ္ဘာသာဌာန ဌာနမႉးကို တင္ျပၿပီး ဖတ္စာအုပ္နဲ႔ သင္ေထာက္ကူပစၥည္းေတြ အဆင့္ျမႇင့္တင္ေျပာင္းလဲဖို႔ ကူညီေပးခဲ့ပါတယ္။ “စာသင္ႏွစ္တစ္ႏွစ္မွာ ကြၽန္မ တစ္ပတ္ကို စာသင္ခ်ိန္(၂၄)ခ်ိန္ ပို႔ခ်ရတယ္။ တစ္ခါတေလ ကြၽန္မ မနက္ ၇ နာရီခြဲကေန ညပိုင္းအထိ သင္တန္းပို႔ခ်ရတယ္။” အဲဒီအခ်ိန္မွာပဲ ဆရာမ ခန္ယုံဟာ “တ႐ုတ္ဘာသာေဟာေျပာျခင္း”၊ “အဆင့္ျမင့္စာေပေရးသားျခင္း”စတဲ့ သင္႐ိုးေတြကို တာဝန္ယူခဲ့ပါတယ္။ “ကြၽန္မ ပင္ပန္းေပမယ့္ တပည့္ေတြ တစ္ေန႔တျခား ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္လာတာေတြ႕ရေတာ့ စိတ္ၾကည္ႏူး ေပ်ာ္႐ႊင္လာပါတယ္။ ျမန္မာတပည့္ေတြနဲ႔ ဆက္ဆံေရးမ်ားျပားလာတာနဲ႔အမွ် ကြၽန္မဟာ သူတို႔ရဲ႕ သင္ၾကားေလ့လာမႈအေျခအေနကိုလည္း ပိုၿပီး သိကြၽမ္းလာရပါတယ္”လို႔ ဆရာမ ခန္ယုံက ေျပာပါတယ္။ ဌာနက တျခားဆရာ၊ ဆရာမေတြနဲ႔အတူ တပည့္ေတြရဲ႕ စာသင္ၾကားေရးကို ေဆြးေႏြးကာ ကိုယ္ရဲ႕ ပို႔ခ်မႈအေတြ႕အႀကဳံေတြကို အသီးသီးမွ်ေဝေလ့ရွိပါတယ္လို႔ သူမက ဆက္လက္ေျပာျပပါတယ္။

ယဥ္ေက်းမႈဖလွယ္ေရးမွာ ႐ိုးသားမႈနဲ႔အတူ ႏွလုံးသားခ်င္း ရင္းႏွီးနီးစပ္

ပညာေရးဟာ ယဥ္ေက်းမႈဖလွယ္ေရးမွာ အေရးပါတဲ့ လမ္းေၾကာင္းျဖစ္ပါတယ္လို႔ ဆရာမတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ခန္ယုံက ေလးနက္စြာ ခံယူပါတယ္။ “ဖလွယ္ေရးမွာ တ႐ုတ္-ျမန္မာယဥ္ေက်းမႈအစီအစဥ္အမ်ိဳးမ်ိဳးကို က်င္းပဖို႔ အလြန္ အေရးပါလွပါတယ္။” ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ဇြန္လ၊ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာလ၊ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ တ႐ုတ္သံ႐ုံးက ဖိတ္ၾကားခ်က္အရ ဆရာမ ခန္ယုံက ပထမအႀကိမ္၊ ဒုတိယအႀကိမ္၊ တတိယအႀကိမ္“ျမန္မာႏိုင္ငံ တ႐ုတ္ဘာသာစကားစြမ္းရည္ၿပိဳင္ပြဲ”ရဲ႕ အကဲျဖတ္အျဖစ္ တာဝန္ယူၿပီး ၿပိဳင္ပြဲအၿပီးမွာ ယွဥ္ၿပိဳင္မႈကို သုံးသပ္ေပးရပါတယ္။ “လႈပ္ရွားမႈဆင္ႏႊဲတဲ့အခါတိုင္း ကြၽန္မဟာ စိတ္ရွည္လက္ရွည္ ဂ႐ုတစိုက္ၾကည့္ရႈကာ သုံးသပ္ခဲ့ပါတယ္။”ဒါဟာ ကိုယ္ရဲ႕အလုပ္ကို တာဝန္ခံတာျဖစ္တဲ့အျပင္ တ႐ုတ္-ျမန္မာ ယဥ္ေက်းမႈဖလွယ္ေရးအတြက္ အက်ိဳးသက္ေရာက္ေစပါတယ္လို႔ ဆရာမ ခန္ယုံက ယုံၾကည္စြာေျပာပါတယ္။

“ယဥ္ေက်းမႈဖလွယ္ေရးဟာ တ႐ုတ္-ျမန္မာ ျပည္သူလူထုတို႔ ႏွလုံးသားခ်င္း နီးစပ္ေစတဲ့ ေႏွာင္ႀကိဳးတစ္ေခ်ာင္းပါ။ ႐ိုးသားမႈနဲ႔အတူ စိတ္ရင္းအမွန္နဲ႔ ႏွလုံးသားခ်င္း ရင္းႏွီးနီးစပ္ေစရမယ္။”ေန႔စဥ္ေနထိုင္မႈဘဝမွာ ဆရာမ ခန္ယုံဟာ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ေတြနဲ႔ ႐ိုးသားစြာ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံမႈအေပၚ အလြန္အေလးထားပါတယ္။ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဘက္ေတြဟာ စိတ္ရင္းအမွန္နဲ႔ မိမိကို ဆက္ဆံသလို သူမလည္း စိတ္ရင္းအမွန္နဲ႔ ျပန္လည္ဆက္ဆံသင့္ပါတယ္လို႔ ဆရာမ ခန္ယုံက ထင္ျမင္ယူဆပါတယ္။ “ဌာနက တျခားဆရာ၊ ဆရာမ ေနမေကာင္းရင္ ကြၽန္မ သူတို႔ကို အခ်ိန္မီ သြားေရာက္ၾကည့္ရႈပါတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ စားေကာင္းေသာက္ဖြယ္ေတြ ဝယ္လာတဲ့အခါမွာလည္း သူတို႔နဲ႔အတူ မွ်ေဝၾကပါတယ္။” ျမန္မာဆရာ၊ ဆရာမမ်ားရဲ႕အျမင္မွာ ဆရာမ ခန္ယုံဟာ သူတို႔ရဲ႕ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဘက္ ျဖစ္သလို မိတ္ေဆြေကာင္းလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

၂၀၁၉ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာလက ဆရာမ ခန္ယုံဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တာဝန္ၿပီးဆုံးခါနီး ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ကို သြားေရာက္ေလ့လာစဥ္က ေသြးလြန္တုပ္ေကြးေရာဂါကို ကူးစက္ခံခဲ့ရပါတယ္။ “ကြၽန္မ ခႏၶာကိုယ္တစ္ခုလုံး နာက်င္ကိုက္ခဲတယ္။ တျခားသူတစ္ေယာက္က ကြၽန္မကို ႐ိုက္ေနသလိုပဲ ခံစားရပါတယ္။ ”ကြၽန္မက ဒီကူးစက္ေရာဂါကို ခုခံတိုက္ဖ်က္ႏိုင္ဖို႔ ျမန္မာမိတ္ေဆြေတြဟာ လိုေလေသးမရွိ ဂ႐ုစိုက္ေစာင့္ေရွာက္မႈမ်ားစြာနဲ႔ ပံ့ပိုးေပးခဲ့ၾကပါတယ္။ “ကြၽန္မတို႔ ႏိုင္ငံျခားပါရဂူအေဆာင္ အေဆာင္မႉးဦးေလးက အုန္းရည္ေသာက္ရင္ တုပ္ေကြးေရာဂါေၾကာင့္ ခံစားရတဲ့ေဝဒနာ သက္သာေစတယ္လို႔ သိတာေၾကာင့္ ညေနပိုင္းမွာ အေဆာင္ကို အုန္းသီးတစ္လုံး ေန႔တိုင္းလာပို႔ေပးပါတယ္။ ဒီအေဆာင္မႉးဦးေလးက တ႐ုတ္ဘာသာစကား မတတ္ေပမယ့္ သူ႔မ်က္လုံးအမူအရာကေန ခ်စ္ခင္ရင္းႏွီးမႈကို ခံစားရပါတယ္”လို႔ ဆရာမ ခန္ယုံက ျပန္လည္ေအာက္ေမ့စြာ ေျပာျပပါတယ္။ “ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ၃ ႏွစ္တာ ပညာေရးပို႔ခ်မႈမွာ ကြၽန္မကို ကူညီေပးတဲ့ လူတိုင္းကို ေက်းဇူးအထူးတင္ပါတယ္။ အဲဒီေႏြးေထြးတဲ့အခ်ိန္ဟာ ကြၽန္မ ဘဝမွာ အဓိပၸာယ္ အလြန္ နက္ရႈိင္းတဲ့ ကာလပါ”လို႔ ဆရာမ ခန္ယုံက လႈိက္လႈိက္လွဲလွဲ ေျပာျပပါတယ္။

“ပညာေရးဟာ ႏွလုံးသားခ်င္း ဖလွယ္ေရးပါ။ ဆရာ၊ ဆရာမနဲ႔ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားတိုင္းဟာ တ႐ုတ္-ျမန္မာ ျပည္သူလူထုတို႔ စိတ္ႏွလုံးခ်င္းနီးစပ္ဖို႔ ေဖာ္ေဆာင္တဲ့ လမ္းခရီးစဥ္မွာ ခ်စ္ၾကည္ေရးသံတမန္ေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။”တ႐ုတ္-ျမန္မာ သံတမန္ဆက္ဆံေရး ထူေထာင္ျခင္း ႏွစ္(၇၀)ျပည့္အခါသမယမွာ အနာဂတ္မွာ တ႐ုတ္-ျမန္မာ ႏွစ္ႏိုင္ငံျပည္သူျပည္သားတို႔ဟာ သိရွိနားလည္မႈကို ျမႇင့္တင္ၿပီး ေဆြမ်ိဳးေပါက္ေဖာ္ခ်စ္ၾကည္ေရးလည္း ဒီထက္ပိုၿပီး တည္တံ့ခိုင္ၿမဲပါေစလို႔ ဆရာမ ခန္ယုံဟာ ယုံၾကည္ေမွ်ာ္လင့္မႈမ်ားစြာနဲ႔ ဆုေတာင္းေပးပါတယ္။

康泳（右）辅导缅甸学生（供图）

5月，正是缅甸圣德隆芒果飘香的季节。云南民族大学汉语国际教育专业的康泳老师收到了两大箱从缅甸寄来的芒果。“这些芒果是我在仰光的缅甸好友快递到昆明的，寄托着我们的深厚友谊。”品尝着芒果，康泳回忆起了在缅甸任教的3年时光。

异国任教 让她爱上缅甸

2017年1月17日，受缅甸外交部和教育部正式发函邀请，康泳来到了仰光外国语大学中文系，开始了人生中一段意义非凡的异国任教之旅。

“这是我第一次近距离地了解缅甸，3年的时光也让我深深地爱上了这个国家。”至今，康泳依然清晰地记得她第一天到仰光外国语大学外国专家公寓的场景，缅甸教师和学生都无比热情，还准备了丰盛的小吃欢迎她。

来到缅甸，康泳入乡随俗，主动向当地师生了解缅甸的文化习俗，以便更好地投入到教学工作中。

第一天上课，康泳特意穿了一套深蓝色的传统缅装，这让缅甸学生们倍感亲切。“我一直追求寓教于乐，所以课堂氛围比较轻松，学生们都很喜欢。”康泳说，当她发现学生进步时，还会请他们吃冰激凌或是送糖果作为奖励。“和缅甸学生接触越多，我对他们的学习状况也有了更深的了解。”康泳说，她经常和系里的其他老师一起交流学生的学习情况，并分享各自的教学经验。

“作为仰光外国语大学中文系唯一的外教，为了孩子们更好地学习中文，我需要付出更多努力。”康泳发现学生们使用的教材太老旧，就第一时间找到中文系主任杜恳美秋说明情况，并帮助他们更新教材。“有一个学期，我一周要上24节课，有时要从早上7点半一直上课到晚上才结束。”康泳说，那时她承担着《汉语演讲》《高级写作》等课程的教学任务，虽然很辛苦，但看到学生们有了较大的进步，内心既快乐又充实。

文化交流 以真心换真心

教育是文化交流的重要途径，对此，康泳深有体会。“在交流的过程中，举办各类中缅文化活动非常重要。”2017年6月、2018年11月、2019年10月，受中国驻缅甸大使馆邀请，康泳分别担任了缅甸第一、二、三届汉字英雄大擂台比赛评委，并代表评委做赛后点评。“每一次活动，我都会认真观看并作点评。”康泳表示，这不仅是对自己工作的负责，更是为中缅文化交流贡献绵薄之力。

“文化交流是民心相通的基石，可以达到‘以真心换真心’的效果。”在生活上，康泳非常注重与同事们相处的细节，在她看来，同事们以真心对自己，她也应该以真心回馈。“每次有老师生病，我都会第一时间去看望。平时买了好吃的食品，我也会邀请老师们一起分享。”在许多缅甸教师看来，康泳不仅是他们的同事，更是一位好朋友。

2019年11月，任期结束快要回国之前，康泳在去东枝做田野调查时感染了登革热。康泳说，帮助她战胜病痛的就是来自缅甸朋友的关心。“公寓宿管大叔听说椰子水对登革热疼痛的症状有所缓解，每天晚上，他都会送一个椰子到我的宿舍。大叔虽然不会中文，但从他的行动中，我能感受到他的真情实意。”康泳感动地说，“感谢每一位温暖过我的人，这是我人生中一段值得珍藏的岁月。”

在中缅建交70周年这个特殊的节点上，康泳希望：汉语教育中的每一位教师和学生，都成为促进中缅民心相通的友好使者。