ဖားကန္႔ေဒသတြင္ တစ္ႏိုင္တစ္ပိုင္ ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္ေနၾကစဥ္ (ဓာတ္ပံု − စိုင္းေဇာ္)

လိုင္စင္ သက္တမ္းကုန္ဆံုးသြားသည့္ ေက်ာက္စိမ္း ေက်ာက္မ်က္တူးေဖာ္ေရး လုပ္ ကြက္မ်ားကို သက္တမ္းထပ္မံ တိုးျမႇင့္ေပးျခင္း မရွိေတာ့ဘဲ တူး ေဖာ္ခြင့္ ယာယီ ရပ္ဆိုင္္းလိုက္ေၾကာင္း သယံဇာတႏွင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး ဝန္ႀကီးဌာန၊ ျမန္မာ့ေက်ာက္မ်က္ရတနာတူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းမွ တာဝန္ရွိသူတစ္ဦးက ေျပာသည္။

ဖားကန္႔၊ လံုးခင္း၊ မုိးညႇင္း၊ မိုင္း႐ွဴး၊ ခႏၲီး စသည့္ ရတနာနယ္ေျမမ်ားရိွ ပုဂၢလိကပိုင္ အစိုးရႏွင့္အက်ဳိးတူ တူးေဖာ္ေနသည့္ ေက်ာက္မ်က္တူးေဖာ္ေရး လုပ္ကြက္မ်ားအားလံုးကို တူးေဖာ္ခြင့္လိုင္စင္ သက္တမ္း ကုန္ဆံုးသည္ႏွင့္တစ္ၿပိဳင္နက္ ေက်ာက္မ်က္တူးေဖာ္မႈမ်ား ယာယီရပ္ဆုိင္းျခင္းျဖစ္ၿပီး အစိုးရ အကူးအေျပာင္း ကာလလြန္ခဲ့သည့္ လမ်ားကတည္းက ထုိသို႔ ေဆာင္ရြက္ေနျခင္းျဖစ္သည္ဟု အမည္မေဖာ္လိုသည့္ အထက္ပါ တာဝန္ရွိသူက ေျပာသည္။

‘‘လိုင္စင္သက္တမ္း ကုန္ တာနဲ႔ သက္တမ္းထပ္တိုးမေပး ေတာ့ဘူး။ ပုဂၢလိက လုပ္ကြက္ ေတြေရာ၊ အက်ဳိးတူ လုပ္ကြက္ ေတြေရာ အားလံုးကို ယာယီရပ္ နားဆိုၿပီးေတာ့ တူးေဖာ္ ခြင့္ရပ္ ဆိုင္းတယ္’’ဟု ၎ကေျပာသည္။

ပုဂၢလိကပိုင္ ေက်ာက္မ်က္ တူးေဖာ္ေရး လုပ္ကြက္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ယခင္က သက္တမ္း ကုန္ရန္ သံုးလအလိုတြင္ အသိ ေပးအေၾကာင္းၾကားကာ ေလလံ စနစ္ျဖင့္ သက္တမ္း တိုးေပးခဲ့ ေသာ္လည္း ယခုအခါ ထပ္မံသက္ တမ္းတိုးေပးျခင္းမရွိေတာ့ဘဲ ရပ္ ဆိုင္းလိုက္ ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆို သည္။

အစိုးရ၏ မူဝါဒ အေျပာင္း အလဲအရ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္ပ်က္စီးမႈ ေလ်ာ့နည္း သက္ သာေစရန္၊ ေက်ာက္စိမ္းေက်ာက္ မ်က္ သယံဇာတ တူးေဖာ္ထုတ္ လုပ္မႈ ေလွ်ာ့ခ် ရန္ႏွင့္ ေက်ာက္ စိမ္း ေက်ာက္မ်က္တူးေဖာ္မႈမ်ား ကို စနစ္တက် စီမံခန္႔ခြဲႏုိင္ရန္ ယခုကဲ့သို႔ ယာယီရပ္နားျခင္းျဖစ္ ၿပီး မည္သည့္အခ်ိန္တြင္ ျပန္လည္လုပ္ကိုင္ခြင့္ျပဳမည္ဆိုသည္ကို အတိအက်မသိရေသးဘဲ ေက်ာက္မ်က္ဥပေဒသစ္ ျပင္ဆင္ျပ႒ာန္းၿပီးခ်ိန္မွသာ ျပန္လည္ လုပ္ကိုင္ခြင့္ျပဳဖြယ္ရွိသည္ဟု ၎ကဆိုသည္။

ၿပီးခဲ့သည့္အစိုးရလက္ထက္ ၂၀၁၅ အတြင္းက ေက်ာက္မ်က္ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ ျပ႒ာန္းခဲ့ ေသာ္လည္း လက္ရွိအထိ နည္းဥပေဒထြက္ေပၚလာျခင္း မရွိေသးေပ။ လက္ရွိ အစိုးရသစ္ လက္ထက္ တြင္ အဆိုပါ ေက်ာက္မ်က္ဥပေဒ ကို ထပ္မံျပင္ဆင္ျပ႒ာန္း ဖြယ္ရွိေနၿပီး ျပင္ဆင္မည့္ ဥပေဒ၌ ေက်ာက္မ်က္ တူးေဖာ္ေရး လုပ္ကြက္ခ်ထားေပးမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အဓိကထားကာ အေျပာင္းအလဲမ်ား ျပဳလုပ္ဖြယ္ရွိသည္ဟု သယံဇာတႏွင့္ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရး ဝန္ႀကီးဌာန တာဝန္ရွိသူမ်ားက ေျပာသည္။

ေက်ာက္မ်က္ ဥပေဒသစ္ အရ ေက်ာက္မ်က္တူးေဖာ္ေရး လုပ္ကြက္မ်ား ခ်ထားေပးရာတြင္ မူဝါဒပိုင္းဆိုင္ရာ အေျပာင္းအလဲ မ်ား ရွိမည္ျဖစ္ၿပီး သဘာဝပတ္ ဝန္းက်င္ႏွင့္ လူမႈဘဝထိခိုက္ႏိုင္မႈ ဆုိင္ရာစစ္တမ္းမ်ား စနစ္တက် ျပဳလုပ္ၿပီးမွသာ ကန္႔သတ္ခ်က္ အမ်ားအျပားျဖင့္ လုပ္ကိုင္ခြင့္ခ် ထားေပးဖြယ္ရွိသည္ဟု ဝန္ႀကီး ဌာန တာဝန္ရွိသူမ်ားက ေျပာ သည္။

ေက်ာက္မ်က္လုပ္ကြက္မ်ား ထပ္မံတိုးေပးျခင္းမရွိေတာ့ဘဲ ယာယီရပ္ဆိုင္းျခင္းႏွင့္ပတ္သက္ ၍ တူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္း စတင္ ခါစက လုပ္ငန္းရွင္အခ်ဳိ႕ နစ္နာမႈမ်ားရွိေနၿပီး ၎တို႔၏ နစ္နာမႈ မ်ားအတြက္ ထည့္သြင္းစဥ္းစား ေပးရန္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေက်ာက္မ်က္ ရတနာ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအသင္း ႏွင့္ ဝန္ႀကီးဌာနထံ စာတင္ေတာင္း ဆိုမႈမ်ားရွိေနသည္ဟု ေက်ာက္ မ်က္အသင္း တာဝန္ရွိသူမ်ားက ေျပာသည္။

‘‘တခ်ဳိ႕ ေဖာ္ထုတ္လုပ္ကြက္ ေတြက်ေတာ့ လုပ္ငန္းရွင္ေတြက ကုန္က်စရိတ္မ်ား ထားတာ ရွိတယ္။ အခုမွ တူးလက္စကို ရပ္ နားခိုင္းေတာ့ နစ္နာတာမ်ဳိး ရွိ တယ္’’ဟု ျမန္မာႏိုင္ငံ ေက်ာက္ မ်က္ရတနာလုပ္ငန္းရွင္မ်ား အသင္း ဒုဥကၠ႒ဦးျမင့္ဟန္က ေျပာသည္။ ေက်ာက္မ်က္ တူးေဖာ္ခြင့္ လိုင္စင္မ်ား သက္တမ္းထပ္မံ တိုး ေပးမည္မဟုတ္ေၾကာင္း တရား ဝင္ ေၾကညာထားျခင္း မရွိေသး ေသာ္လည္း သက္တမ္းကုန္ဆံုး မည့္ ကုမၸဏီ တစ္ခုခ်င္းစီ သို႔အ ေၾကာင္းၾကားစာမ်ား ေပးပို႔ၿပီး လုပ္ကြက္သက္တမ္း တိုးျမႇင့္ေပးေတာ့ မည္ မဟုတ္ ေၾကာင္း အေၾကာင္းၾကားကာ ရပ္ဆိုင္းထားျခင္းျဖစ္သည္ဟု သယံဇာတႏွင့္ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရး ဝန္ႀကီးဌာန၊ ျမန္မာ့ေက်ာက္မ်က္ရတနာ တူးေဖာ္ေရး လုပ္ငန္း မွ တာဝန္ရွိသူက ဆိုသည္။

သယံဇာတႏွင့္ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရး ဝန္ႀကီးဌာန စာရင္းမ်ားအရ ဖားကန္႔၊ လံုးခင္း၊ မိုးညႇင္း၊ မိုင္း႐ွဴး၊ ခႏၲီး စသည့္ရတနာေျမမ်ားတြင္ ေက်ာက္စိမ္းေက်ာက္မ်က္ တူးေဖာ္ေရးလုပ္ကြက္ ၁၆,၀၀၀ ေက်ာ္ ရွိသည္ဟုဆိုသည္။

ေက်ာက္မ်က္ တူးေဖာ္ေရး လုပ္ကြက္မ်ားကို ပုဂၢလိကပိုင္ႏွင့္ အစိုးရႏွင့္အက်ဳိးတူ တူးေဖာ္ ေရး လုပ္ကြက္မ်ားအျဖစ္ ႏွစ္မ်ဳိးခြဲ ခ်ထားေပးၿပီး လုပ္ငန္းသက္တမ္း မ်ားကို ေယဘုယ် အားျဖင့္ သံုး ႏွစ္သတ္မွတ္ထားသည္။ ပုဂၢလိ က တူးေဖာ္ေရးလုပ္ကြက္မ်ားကို တစ္ဧက အက်ယ္တြင္ သတ္မွတ္ လုပ္ကြက္ႏွင့္ ေဖာ္ထုတ္ လုပ္ ကြက္ဟူ၍ ခြဲျခားကာ ေလလံစနစ္ ျဖင့္ ခ်ထားလုပ္ကိုင္ခြင့္ျပဳျခင္းျဖစ္ ၿပီး အစိုးရႏွင့္ အက်ဳိးတူ တူးေဖာ္ ေရးလုပ္ကြက္မ်ားမွာမူ ဧက အက်ယ္အဝန္း မသတ္မွတ္ဘဲ ေနရာလစ္လပ္မႈအေပၚ မူတည္ကာ ခ်ထားေပး ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု သယံဇာတႏွင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး ဝန္ႀကီးဌာနမွ သတင္းရရွိ သည္။

ေက်ာက္မ်က္ တူးေဖာ္ေရး လုပ္ကြက္မ်ားကို သက္တမ္း ထပ္မံမတိုးေပးေတာ့ဘဲ ယာယီ ရပ္ဆိုင္းသည့္အတြက္ ၂၀၁၇ ႏွင့္ ၂၀၁၈ မ်ားအတြင္း လုပ္ကြက္အမ်ားစု ရပ္နားဖြယ္ရွိ ေၾကာင္း ေက်ာက္မ်က္လုပ္ငန္းရွင္အမ်ားစုက သံုးသပ္သည္။（By ေမာင္တာ）

帕敢地区玉石开采

昆明信息港-彩云桥 记者袁思思 缅甸《七日新闻》7月31日报道，缅甸资源和自然环境保护部缅甸宝石业的一位负责人表示，缅甸政府将暂停为玉石珠宝开采公司办理开采许可证延期。

该负责人指出，从上个月开始，缅甸政府已经暂停为帕敢、陇钦、迈戌、卡尼等地的矿区内所有私营或与政府合营的宝石开采公司办理开采许可证延期。此前，开采期满之前，政府会在3个月内通知私营宝石开采公司，并通过招标的方式来进行延期。

“按照政府的政策变化，为减少对自然环境的破坏，减少对玉石宝石资源的开采以及能对玉石宝石的开采进行有序规划，政府暂停办理开采许可证的延期。至于是否会恢复办理延期，具体的我们也不知道，要等到新的珠宝法颁布之后，才有可能恢复。”该负责人说道。

“很多宝石开采商在开采场投入了大量资金，政府暂停办理延期让他们很不满。”缅甸珠宝商协会副主席吴敏翰表示。

缅甸资源和环境保护部缅甸宝石开采业的负责人介绍说，政府没有统一发布有关不予办理延期的相关通知，而是单独发文告知每一家开采期满的公司。

缅甸珠宝协会负责人介绍说，很多宝石开采商对政府的这一举措感到不满，他们向缅甸珠宝商协会和有关部门提交请愿书，希望政府能重新考虑办理延期。

据悉，上一届政府原定于2015年颁布珠宝法，但是，截止目前，具体的细则尚未公布。现在，新政府将重新颁布珠宝法，法律中将明确宝石开采场的范围。在有序地开展自然环境和人类生活破坏调查工作之后，才能在无限定的范围内决定宝石开采场的范围。

据缅甸资源和自然环境保护部的统计可知，目前，缅甸帕敢、陇钦、迈戌、卡尼等地的矿区内，共有16000多个玉石宝石开采场。

缅甸宝石开采场分为私营的和与政府合营的两种，与政府合营的开采场开采期限为3年；私营开采场的范围按英亩来划分，分为规定的开采面积和实际的开采面积，通过招标的方式来决定；与政府合营的开采场的范围，不按英亩来计算，按照空置面积来决定。

缅甸大部分珠宝商认为，目前，政府只是暂停为宝石开采场办理延期， 2017年和2018年间有可能关闭大部分的开采场。