(ရောင်စုံတိမ်တံတား၊ လဲ့ရွှေရည်) ယခင်က ဆားကြောင့် ယူနန်အနောက်ပိုင်းဒေသထောင့်ရှိ မြို့နယ်ကလေးဖြစ်သည့် ချောင်ဟုတ်မြို့နယ်သည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် ကျော်ကြားလာခဲ့၍ တစ်ချိန်တုန်းက ယူနန်ပြည်နယ်နှင့် ပြည်နယ်ရပ်ခြားမှ ကုန်သည်များ စုစည်းသည့် နေရာတစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့ဖူးသည်။ ချောင်ဟုတ်မြို့နယ်သည် အယ်ယွန်ခရိုင်မြို့တွင်းရပ်ကွက်၏ အနောက်မြောက်ဘက်၌ တည်ရှိပြီး ခရိုင်မြို့တွင်းရပ်ကွက်နှင့် ၇၂ ကီလိုမီတာ ကွာဝေးကာ ဤနေရာသည် ဆားထွက်သောကြောင့် နာမည်ကျော်ကြားပြီး "ယူနန်အနောက်ပိုင်းဒေသရှိ ဆားမြို့တော်" ဟူသာ အမည်လည်း ရှိသည်၊ စောစွာကပင် နာမည်ဟိုးဟိုးကျော်ခဲ့သည့် ယူနန်ပြည်နယ်ရှိ အဓိကဆားတွင်း လေးခုထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည့် ချောင်ဟုတ်ဆားတွင်းသည် ဤနေရာ၌ တည်ရှိသည် ဖြစ်သည်။

နိုဝင်ဘာလ ၈ ရက်နေ့တွင် "အွန်လိုင်းနာမည်ကျော်ကြားသူများသည် ကျေးလက်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးကို အားဖြည့်ပေးခြင်း၊ ယဉ်ကျေးမှုများထဲတွင် အယ်ယွန်ကို လည်ပတ်ကြည့်ရှုခြင်း" ဟူသော ခေါင်းစဉ်ဖြင့် အွန်လိုင်းလှုပ်ရှားမှုများမှ အမှတ်စဉ် (၂) လှုပ်ရှားမှုဖြစ်သည့် "ယန်မာယဉ်ကျေးမှု ခံစားခြင်း ခရီးစဉ်" ဟူသော ခေါင်းစဉ်ဖြင့် သတင်းယူလှုပ်ရှားမှုကို ကျင်းပခဲ့သည်၊ အွန်လိုင်းနာမည်ကျော်ကြားသူများနှင့် သတင်းမီဒီယာများ ဖွဲ့စည်းဖြစ်လာသည့် သတင်းယူအဖွဲ့သည် အယ်ယွန်ခရိုင် ချောင်ဟုတ်မြို့နယ်သို့ ဝင်ရောက်ခဲ့၍ "ယူနန်အနောက်ပိုင်းဒေသရှိ ဆားမြို့တော်"၊ ယန်မာရှေးဟောင်းလမ်း (ဆားမြင်းလမ်း) ၏ တာထွက်ရာနေရာတို့ ဟုခေါ်သည့် ချောင်ဟုတ်မြို့နယ်၏ စည်ပင်သာယာသော အချိန်ကာလကို သိရှိနားလည်ခဲ့ပြီး ယန်မာရှေးဟောင်းလမ်းဆိုင်ရာ ယဉ်ကျေးမှုများကို စူးစမ်းလေ့လာခဲ့ကြသည်။

နှစ်ပေါင်း ၁၀၀ ကာလအတွင်း တဒက်ဒက်တတွီတွီမြည်သော ခေါင်းလောင်းသံများ၊ နက်သောတိမ်သော မြင်းခြေရာများနှင့်အတူ မြင်းကုန်တင်အဖွဲ့များသည် တစ်တောင်တက် တစ်ဆောင်ဆင်းပြီး ဆားများကို ချောင်ဟုတ်မှ အရပ်ရပ်သို့ သယ်ယူပို့ဆောင်ခဲ့ကာ ၄င်းသည် ပေါများကြွယ်ဝပြီး အမျိုးမျိုးရှိသည့် အစားအသောက် ယဉ်ကျေးမှုများကိုလည်း ပေါ်ထွက်လာစေခဲ့သည်။ မြင်းမောင်းသော ခရီးစဉ်ထဲတွင် လဟာပြင်တွင် ထမင်းစားပြီး တောစခန်းတွင် အိပ်စက်ရသောကြောင့် ချောင်ဟုတ်မြို့နယ်ရှိ မြင်းကုန်တင်အဖွဲ့များသည် အဆာပြေစားသည့်အတွက် ကိုယ်နှင့်မခွာ အစားအစာခြောက်များကို ဆောင်းထားလျက်ရှိခဲ့ကြသည်၊ ချောင်ဟုတ် မီးကင်မုန့်များသည် ယူဆောင်းခြင်းနှင့် ထိန်းသိမ်းခြင်း လွယ်ကူသောကြောင့် မြင်းမောင်းသူများ၏ နှစ်သက်မှုများကို ရရှိခဲ့သည်။ နှစ်စဉ်နှစ်တိုင်း တရုတ်လမုန့်ပွဲတော်တွင် မီးကင်မုန့် လုံးပေါင်းတစ်သန်းကျော်ကို ချောင်ဟုတ်မြို့နယ်မှ နိုင်ငံတစ်ခုလုံး နေရာအသီးသီးသို့ ရောင်းချလျက်ရှိသည်၊ ယခုအချိန်တွင် မီးကင်မုန့်များသည် ချောင်ဟုတ်မြို့နယ်၏ အစားအသောက် ယဉ်ကျေးမှု၏ နာမည်ကတ်ပြားတစ်စောင် ဖြစ်လာခဲ့ပြီ ဖြစ်ကာ ဆက်ခံမှုနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို အမှန်တကယ် အကောင်အထည်ဖော်ခဲ့သည်။

ယခုအချိန်တွင် ချောင်ဟုတ်မြို့နယ်၌ ပေါများကြွယ်ဝသော အနီရောင် တော်လှန်ရေးသမိုင်းနှင့် ဆားယဉ်ကျေးမှု အရင်းအမြစ်များ ရှိ၍ ၄င်းသည် ရှေးဟောင်းမြို့နယ်ရှိ အနီရောင်ခရီးသွားလုပ်ငန်းများ၊ ယန်မာရှေးဟောင်းလမ်း ယဉ်ကျေးမှုနှင့် ခရီးသွားလုပ်ငန်းများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန်အတွက် တက်ကြွသည့် တွန်းအားပေး အကျိုးသက်ရောက်မှုများ ရှိသည့်အပြင် ရိုးရာကျေးရွာစီမံကိန်းများ တည်ဆောက်ခြင်းကို ဆောင်ရွက်သည့်အတွက်၊ ရှေးဟောင်းမြို့နယ်ရှိ ယန်မာရှေးဟောင်းလမ်းဆိုင်ရာ ယဉ်ကျေးမှုနှင့် ခရီးသွားလုပ်ငန်းများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေသည့်အတွက် ခိုင်မာသော အခြေခံချပေးခဲ့သည်။ လက်ရှိတွင် ချောင်ဟုတ်မြို့နယ်၌ လက်လုပ်ပိတ်ဖိနပ်၊ မီးကင်မုန့်၊ ရိုးရာလက်မှုပညာ (စက္ကူကပ်ခြင်း၊ အဝတ်ချုပ်ခြင်း) စသည့် ရိုးရာလက်မှုပညာလုပ်ငန်းအချို့ကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းနေဆဲ ဖြစ်သည်။

过去因为盐，让滇西一隅的小镇名扬天下，一度成为省内外商人聚集的中心，这便是乔后镇。乔后镇位于洱源县西北方向，距离县城72公里，这里因产盐而出名，又有“滇西盐都”的称号，久负盛名的云南四大盐矿之一的乔后盐矿便坐落于此。

11月8日，“网络名人助力乡村振兴——在文化里逛洱源”网络主题活动第二期开展“盐马文化之旅”主题采访，网络大V和新闻媒体组成的采访团走进洱源县乔后镇，了解“滇西盐都”、盐马古道的起点——乔后的繁华岁月，探秘盐马古道文化。

百年来，伴随着滴滴答答的铃铛声、深深浅浅的马蹄印，马帮队伍翻山越岭将盐从乔后运向四方，也催生了丰富多元的饮食文化。赶马的途中风餐露宿，乔后镇的马帮队伍便随身携带干粮充饥，乔后火烤饼因便于携带和保存受到赶马人的青睐。每年中秋节期间，上百万个火烤饼从乔后销往全国各地，如今火烤饼已经成为乔后饮食文化的一张名片，真正实现了传承和发展。

如今的乔后镇，拥有丰富的红色革命历史和盐文化资源，对于开发古镇红色旅游、盐马古道文化旅游有积极的推动作用，为实施传统村落项目建设、开发古镇盐马古道文化旅游奠定了坚实的基础。目前，仍保留了部分传统手工业，如手工制作布鞋、火烤饼、传统手工艺（纸扎、缝纫）等。（昆明信息港 记者俞逍 曹芸）